ارائه روش حل برای مسئله موازنه زمان، هزینه و کیفیت پروژه ها

یکی از دغدغه های اصلی مدیران پروژه، تکمیل پروژه ها قبل از موعد مقرر با بالاترین سطح کیفیت و صرف کمترین هزینه است. از اینرو برقراری موازنه بین سه فاکتور متضاد زمان، هزینه و کیفیت از اهمیت زیادی برخوردار است. موازنه هزینه-زمان که سابقه ای طولانی در پژوهش های صورت گرفته در زمینه زمانبندی پروژه دارد، بر این فرض استوار است که سرعت بخشیدن به فعالیت ها، مستلزم برخورداری از نیروی کار بیش تر، تجهیزات کاراتر و در نتیجه هزینه بیش تری است. به تازگی این نکته نیز مورد توجه قرار گرفته که فشرده سازی فعالیت ها ممکن است بر کیفیت آن ها تأثیر بگذارد و به طبع آن موازنه زمان-هزینه-کیفیت مطرح شد. در این پژوهش مدل ریاضی ای به منظور موازنه زمان-هزینه-کیفیت در پروژه ها ارائه شده است. در این مدل فرض بر این است که هر یک از فعالیت های پروژه دارای مجموعه ای از حالات ممکن برای اجرا هستند و در هر حالت طول مدت اجرا، هزینه و کیفیت مشخص است. میزان منبع مورد نیاز پروژه که در ابتدای پروژه باید تأمین گردد و نیز حالت اجرای هر فعالیت، متغیرهای تصمیم مدل هستند و هدف یافتن زمانبندی ای است که زمان، هزینه و کیفیت پروژه را بهینه نماید. موعد تحویل پروژه از طریق محاسبه طول مسیر بحرانی با در نظر گرفتن طولانی ترین زمان اجرا برای هر فعالیت، بدست می آید. همچنین فرض شده است که طول مدت اجرای هر فعالیت تابعی غیرصعودی از میزان نیاز آن به منابع است. منابع مورد نیاز پروژه از دو نوع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیرند و همچنین منابع تجدیدپذیر به دو گروه وابسته به زمان و مستقل از آن تقسیم می شوند. با توجه به اینکه مسئله از درجه پیچیدگی بالایی برخوردار است و در زمره مسائل np-hard قرار می گیرد، به منظور حل آن از روش فراابتکاری الگوریتم ژنتیک استفاده می شود. همچنین مسائلی با اندازه های کوچک، متوسط و بزرگ تولید شده و به منظور اعتبارسنجی مدل و روش حل، نتایج حاصل از حل آن ها برمبنای الگوریتم ارائه شده با نتایج حاصل از حل به وسیله نرم افزار لینگو مقایسه می گردد.